Op internet in Nederland is erg veel te vinden over de omgang van moslims met niet-moslims. Bijna alles, wat geschreven wordt, is niet bepaald vleiend voor de Islam: “de Koran roept op tot oorlog”, “niet moslims zijn kafirs”, “de Koran roept op tot agressie”, “in de Koran staat, dat je niet bevriend moet raken met christenen” en nog veel meer van dit soort teksten.
Ik ben geen theoloog en ga de Koran hier niet interpreteren of uitleggen.
Wel zal ik beschrijven, hoe de Islam op basis van de Koran in Indonesie omgaat met niet-moslims.
Op de recente bom-aanslagen in Surabaya is door de moslims in Indonesie met grote verontwaardiging gereageerd. Er zijn vele gebedsdiensten gehouden. President, leger en politie hebben de aanslagen scherp veroordeeld, evenals de grote moslim-organisaties. De jacht op criminelen wordt opgevoerd.
Waarom deze verontwaardiging bij de moslims ? Omdat unaniem wordt gesteld, dat terreur volstrekt niet islamitisch is, in strijd met de Koran. De Islam is een vreedzame religie, zo is de mening van het bestuur van het land van hoog tot laag. En dit bestuur bestaat voor het overgrote deel uit moslims. Andere religies (niet-moslims) moeten gerespecteerd worden. Dit is niet alleen terug te vinden, zo wordt gesteld, in de Koran, maar ook in de Pancasila, de filosofische grondslag van de Indonesische staat. De Pancasila is voor een deel gemodelleerd naar de originele Pancasila, de ethische code van het boeddhisme.
Iedereen in Indonesie leert de Pancasila op school, ook de moslims. Handelen of publiceren in strijd met de Pancasila is strafbaar. De Pancasila is geen theorie, er wordt door bestuurders vaak naar verwezen. Koran en Pancasila versterken elkaar. En de Islam in Indonesie heeft met beide te maken: respect voor anderen en vredig samenleven.
Van grote betekenis voor de Islam is voorts, dat deze is gebouwd op het oude hindoeistische koninkrijk Majapahit, dat tot de 16e eeuw heeft betaan. De “Wali Songo”, de eerste islamitische predikers op Java, hebben niet radikaal gebroken met het hindoeisme, maar veel elementen overgenomen in hun islamitische leringen. Aldus is een Islam ontstaan, dat afwijkt van de Islam in het Midden Oosten. Naar de Koran wordt verwezen, als het gaat om vredig samenleven en respect voor anderen.
Ik woon in een 100% islamitische desa. In mijn desa en ook verder in de regio, heb ik nooit iemand gesproken, die niet het vredig samenleven en respect voor anderen onderschrijft.
In mijn desa is iedere bezoeker, moslim of niet-moslim, welkom, er wordt niet gevraagd naar zijn religieuze achtergrond. Men gaat op een normale en plezierige wijze met hem om, drinkt koffie met hem en geeft hem te eten. Ik heb de afgelopen jaren in mijn huis in de desa hindu’s, christenen en mensen zonder religie mogen ontvangen. Een feest voor de buurt; “wanneer komen ze weer ?” Volgens heel veel internetsites in Nederland (“hoe om te gaan met niet-moslims ?”) kan dit absoluut niet; er wordt dan verwezen naar gestoorde brul-apen, die zich imam, sjeik of wat dan ook noemen.
Wat er ook in de Koran geschreven staat, voor de moslims in Indonesie is de Islam een vreedzame godsdienst. Dit wordt uitgedragen door de top van het land (bestaande uit bijna alleen maar moslims), vele bestuurslagen daaronder en de grote moslim-organisaties. De Koran blijft voor hen het heilige Boek, waar zij zich in deze opvatting gesteund weten. Er zijn heel veel voorbeelden, hoe moslims en andere religies samenleven en elkaar respecteren; zoals de vele moslims, die tijdens de Kerstnacht kerken bewaken, zodat er daar geen ongeregeldheden plaats vinden en de christenen hun kerst-dienst kunnen vieren.
Toch zijn er groepen / organisaties van fundamentalistische moslims, die een luide stem hebben en regelmatig voor onrust zorgen. Op West en Midden Java zijn ze vooral te vinden. Een zorgelijke zaak.
De regering heeft al enkele fundamentalistische organisaties verboden, maar bv de FPI bestaat nog steeds. Mijn indruk is, dat de opkomst van deze organisaties niet van onderen komt. Echter, een samenleving, waar het opleidingsniveau gering is, men van oudsher veel respect heeft voor hooggeplaatsten en bepaald niet gewend is om kritisch te denken, zo een samenleving leent zich uitstekend om mensen te organiseren ten behoeve van de leiders van die organisaties, die op machtposities uit zijn. Naar ik heb begrepen, heeft onder meer ook de FPI ook zijn tentakels in allerlei hogere lagen. Het zijn deze organisaties, die met een beroep op de Koran / Islam, het christenen en andere religies moeilijk maakt; zoals pleiten voor sluiting van kerken, omdat de benodigde vergunningen er niet zouden zijn. Zij deinzen er niet voor terug, om desnoods kerken in brand te steken. Omdat zij, zoals gezegd, in allerlei hogere lagen invloed hebben, is het voor de regering erg moeilijk om ze zomaar te verbieden. Het gaat om macht en machtspelletjes.
Het overgrote deel van de moslims moet niets hebben van deze onrust-zaaiende organisaties. Dit blijkt ook wel uit de landelijke verontwaardiging na de bomaanslagen in Surabaya. Men wil rust en vredig samenleven. En steeds verwijst men dan naar de Koran, die, zo wordt in Indonesie gezegd, terreur en moord afwijst en vrede wil in heel Indonesie.
“Hoe om te gaan met niet-moslims” is voor de meeste moslims in Indonesie geen item: je gaat gewoon respectvol met niet-moslims om. Een opdracht vanuit de Koran.