De Islam in de desa (16 april 2018)

Na vele jaren op Bali te hebben gewoond, ben ik 6 jaar geleden naar Oost Java verhuisd. Oost Java, dat zo anders is dan Bali, met het meest opmerkelijk verschil de afwezigheid op Oost Java van het  het Hinduisme. Bali en het Hinduisme worden wereldwijd bejubeld; een prachtig eiland met een zeer kleurrijke religie; overal tempels en vrijwel dagelijks zijn er prachtige ceremonien te zien. En als toerist mag je gewoon meedoen met het Hinduisme, als je je daarvoor kleedt (sarong bv.). Verder is er een uitgebreide reli-cultuur (reli-shops, guru’s in maten en soorten, retraites en meer). Velen raken onder de indruk van dit religieuze “geweld”.
Op Oost Java geen Hinduisme, maar de Islam; niet kleurrijk en de moskeeen zijn slechts beperkt toegangelijk voor niet-moslims. 5x Per dag klinkt de oproep tot gebed.
De regio, waar ik woon, is geheel islamitisch. Er heerst een sfeer van tolerantie jegens niet-moslims; de javaan is vriendelijk van aard.
De Islam in Nederland blijft voor discussies zorgen. Discussies, die in Indonesie niet plaats vinden.
De Islam in Indonesie is een andere Islam,, dan die van het Midden Oosten. De Islam in Indonesie is “gebouwd” op de oude boedhistische en hindu koninkrijken (tot de 16e eeuw). Er zijn vele sporen en rituelen op Java te vinden, die hun wortels hebben uit de tijd van voor de Islam.
Als moslim voel ik mij vrij en geborgen in Indonesie. Geen lastige vragen, geen (ver)oordelingen door wie dan ook. Mensen, die blij zijn om een westerse moslim te ontmoeten. Hoe anders dan toen ik vorig jaar enige maanden in Nederland was. Mijn “songkok” heb ik niet gedragen, en mijn moslim-zijn heb ik uiteindelijk maar verzwegen. Een gesprek over de Islam was niet mogelijk. Op alle mogelijke manieren wilde men vooroordelen bevestigd zien; dat IS niets met de Islam te maken heeft, maar uitsluitend een criminele organisatie is, wilde er absoluut niet in. Dat vrouwen in Indonesie in het geheel niet achtergesteld zijn, werd niet geloofd: “ze dragen toch een hoofddoek, nou dan ?”. Bereidheid om te luisteren naar mijn uitleg over de Islam in Indonesie, was er in het geheel niet. Pas toen ik in july vorig jaar in de Garuda stapte, om terug te gaan naar Indonesie, deed ik mijn songkok weer op en werd ik door de stewardessen begroet met “salam alaikum”.
De sfeer van tolerantie en rust heb ik op Bali veel minder geproefd. De miljoenen toeristen, die jaarlijks Bali bezoeken, tekenen het eiland: file’s, verontreiniging, natuurschoon, dat zienderogen verdwijnt. Vele balinesen hebben dollartekens in de ogen, als ze een buitenlander ontmoeten.