Maandelijks archief: april 2018

“Selapanan”, gebedsdienst maand na de geboorte (28 april 2018)

Geplaatst op 24/04/2018 door Oost Java Info

selapanan

Eten voorbereiden voor de selapanan

Woensdag 25 april was het een maand en 10 dagen geleden, dat de zoon van mijn zoon werd geboren. Dat betekent, dat er een gebedsbijeenkomst thuis wordt gehouden; bij deze bijeenkomst krijgt de jonggeborene zijn namen en wordt een klein stukje van zijn haar geknipt. De bijeenkomst wordt geleid door een kyai (imam). Deze bijeenkomst heeft de naam “Selapanan”; het is  een javaanse traditie, waarvan de wortels reiken tot de hindu-periode op Java. Uitgenodigd voor de Selapanan zijn in elk geval familie-leden, de buren en vrienden; er worden ongeveer 75 mannen verwacht. Aan het einde van de bijeenkomst gaat de vader met zijn jonggeboren zoon op de arm alle mannen langs; elke man zegt een gebed of fluistert de jonggeborene iets toe.

Na afloop van de Selapanan is er een gemeenschappelijke maaltijd, de Selamatan. Na een Selapanan wordt “Gulai kambing” gegeten. Bij een Selapanan voor jongens worden 2 geiten geslacht, voor een meisje 1 geit. Gulai kambing wordt gegeten met diverse bijgerechten. Gulai is een curry-achtig gerecht. Na de meeste godsdienstige plechtigheden thuis wordt “Soto” geserveerd, maar na een Selapanan dus Gulai.
Maar niet alleen Gulai moet worden bereid, alle mannen krijgen een “berkat” mee naar huis na de Selapanan. De berkat is een doos, waarin onder meer zit rijst, sate van geit, groenten, pisang goreng, zoete snacks. Deze berkat is voor het gezin van de mannen, die bij de Selapanan aanwezig waren.
De voorbereidingen voor de Gulai Kambing en voor de berkat hebben 3 dagen geduurd. Veel vrouwen uit de buurt hebben meegeholpen. De mannen hebben de 2 geiten achter het huis geslacht, schoongemaakt, gevild en in stukken gehakt. De vrouwen hebben er vervolgens Gulai van gemaakt.

Eerdere berichten hierover:
– Vervolg bevalling (25  maart 2018): https://oostjavainfo.wordpress.com/2018/03/25/vervolg-bevalling-25-maart-2018/
– Bevalling (22 maart 2018): https://oostjavainfo.wordpress.com/2018/03/22/bevalling-22-maart-2018/

Foto’s van de voorbereidingen van de selapanan

geit slachten

selapanan

———————-
De gebedsdienst

 

Categorieën: Dorpsleven, cultuur en Adat, Het gezin, ouders en kinderen, Islam / Religie, Maaltijd vandaag / eten en drinken | Tags: , , , | Een reactie plaatsen

De Islam in de desa (16 april 2018)

Geplaatst op 16/04/2018 door Oost Java Info

Na vele jaren op Bali te hebben gewoond, ben ik 6 jaar geleden naar Oost Java verhuisd. Oost Java, dat zo anders is dan Bali, met het meest opmerkelijk verschil de afwezigheid op Oost Java van het  het Hinduisme. Bali en het Hinduisme worden wereldwijd bejubeld; een prachtig eiland met een zeer kleurrijke religie; overal tempels en vrijwel dagelijks zijn er prachtige ceremonien te zien. En als toerist mag je gewoon meedoen met het Hinduisme, als je je daarvoor kleedt (sarong bv.). Verder is er een uitgebreide reli-cultuur (reli-shops, guru’s in maten en soorten, retraites en meer). Velen raken onder de indruk van dit religieuze “geweld”.
Op Oost Java geen Hinduisme, maar de Islam; niet kleurrijk en de moskeeen zijn slechts beperkt toegangelijk voor niet-moslims. 5x Per dag klinkt de oproep tot gebed.
De regio, waar ik woon, is geheel islamitisch. Er heerst een sfeer van tolerantie jegens niet-moslims; de javaan is vriendelijk van aard.
De Islam in Nederland blijft voor discussies zorgen. Discussies, die in Indonesie niet plaats vinden.
De Islam in Indonesie is een andere Islam,, dan die van het Midden Oosten. De Islam in Indonesie is “gebouwd” op de oude boedhistische en hindu koninkrijken (tot de 16e eeuw). Er zijn vele sporen en rituelen op Java te vinden, die hun wortels hebben uit de tijd van voor de Islam.
Als moslim voel ik mij vrij en geborgen in Indonesie. Geen lastige vragen, geen (ver)oordelingen door wie dan ook. Mensen, die blij zijn om een westerse moslim te ontmoeten. Hoe anders dan toen ik vorig jaar enige maanden in Nederland was. Mijn “songkok” heb ik niet gedragen, en mijn moslim-zijn heb ik uiteindelijk maar verzwegen. Een gesprek over de Islam was niet mogelijk. Op alle mogelijke manieren wilde men vooroordelen bevestigd zien; dat IS niets met de Islam te maken heeft, maar uitsluitend een criminele organisatie is, wilde er absoluut niet in. Dat vrouwen in Indonesie in het geheel niet achtergesteld zijn, werd niet geloofd: “ze dragen toch een hoofddoek, nou dan ?”. Bereidheid om te luisteren naar mijn uitleg over de Islam in Indonesie, was er in het geheel niet. Pas toen ik in july vorig jaar in de Garuda stapte, om terug te gaan naar Indonesie, deed ik mijn songkok weer op en werd ik door de stewardessen begroet met “salam alaikum”.
De sfeer van tolerantie en rust heb ik op Bali veel minder geproefd. De miljoenen toeristen, die jaarlijks Bali bezoeken, tekenen het eiland: file’s, verontreiniging, natuurschoon, dat zienderogen verdwijnt. Vele balinesen hebben dollartekens in de ogen, als ze een buitenlander ontmoeten.

 

 

Categorieën: Dorpsleven, cultuur en Adat, Islam / Religie | Tags: , , | 1 reactie

Het weer (10 april 2018)

Geplaatst op 10/04/2018 door Oost Java Info

In mijn laatste bericht over het weer van 11 maart jl., schreef ik, dat het regenseizoen aan het afnemen is. We zijn nu bijna een maand verder, en inderdaad, de top van het regenseizoen is achter de rug.
’s Ochtends tot plm 12 uur is het helder en zonnig. Vaak is er geen enkel wolkje te zien. Na het middaguur komt bewolking opzetten en tweede helft van de middag is het vaak zwaarbewolkt. Er kan een forse bui vallen met onweer. In de avond is het weer droog en zijn de maan en de sterren te zien.
De temperatuur loopt tot de middag op tot 33-34 C, erg heet dus, en na de regen is het bijzonder aangenaam, althans voor mij; de desa-bewoners vinden het koud.
De sawah’s staan nu leeg. De rijst is geoogst, nu is er een week of twee rust voor de sawah’s; daarna worden ze geploegd; en als dat klaar is, wordt er weer nieuwe rijst geplant. Mocht voortijdig het droge seizoen aanbreken, dan is dat niet erg voor de sawah’s. Het water voor de sawah’s komt uit de bergen en wordt via een stelsel van kanalen verdeeld. Dit gebeurt door een dienst van de overheid.
Het ploegen in mijn regio gebeurt met ploegmachines, die door 1 man bediend kunnen worden. Er worden geen karbouwen meer gebruikt; misschien nog wel in andere regio’s.
Behalve rijst, worden op de sawah’s ook verbouwd jerukken, suikerriet, tabak, mais, pepertjes en veel meer. Deze gewassen hebben hun eigen cyclus van planten tot oogsten, die niet paralel loopt aan de rijst.
Dat de oogst ongeveer 2 weken geleden klaar was, was te merken aan de lange wachttijden voor aankoop van bv een motor. Na de oogst is er weer geld, en kunnen dus duurdere aankopen worden gedaan. Normaal is de wachttijd voor het kopen van een motor hooguit enkele dagen, nu is het 4 weken.

 

 

Categorieën: Het weer, aardbevingen, vulkaanuitbarstingen en natuurgeweld, Over de sawah's / landbouw | Tags: , , | Een reactie plaatsen

Nieuwe koning van Toli Toli (april 2018)

Geplaatst op 03/04/2018 door Oost Java Info

Installatie van de nieuwe koning van Tolitoli op Sulawesi in februari 2018

In februari 2018 is H. Moh. Saleh Bantilan geinstalleerd als nieuwe koning van het koninkrijk Tolitoli op Sulawesi; hij volgde zijn vader op, die in mei 2017 is overleden.
Website Sultans en Raja’s in Indonesie: link

 

 

Categorieën: Landelijk en politiek, Sultans en Raja's in Indonesie | Tags: , , | Een reactie plaatsen

Ramadhan, de vastenmaand begint op 15 mei 2018

Geplaatst op 02/04/2018 door Oost Java Info

Intussen zijn de Paasdagen in Nederland bijna voorbij. In mijn desa was er van Pasen niets te merken, er zijn immers geen christenen in mijn desa.
Op Goede Vrijdag en Tweede Paasdagwaren de scholen in Indonesie gesloten; het zijn officiele feestdagen in Indonesie.
Inmiddels nadert de jaarlijkse vastenmaand (“Bulan puasa”), de Ramadhan. Deze begint op 15 mei en eindigt op 15 juni en dan is het Lebaran, het Suikerfeest. Hier en daar wordt er al gesproken over de komende vastenmaand en het aansluitende Suikerfeest. Vele mensen uit de desa, die elders in Indonesie wonen en werken, “pulang kampung” oftewel “mudik”, dwz. gaan naar hun geboortedesa en hun familie daar om het Suikerfeest te vieren. Dit is de tijd, dat het verkeer vooral op Java vast komt te zitten. Miljoenen mensen zijn onderweg; treinen, vliegtuigen en bussen zijn vol, en op de wegen zijn enorme files. Voor hen, die met de auto van Bali naar Java gaan met de ferry, is het uren wachten bij Gilimanuk; ikzelf heb jaren geleden 8 uur moeten wachten voordat ik met de auto op een boot kon.
Er wordt alom gevast in de vastenmaand. Heel veel warungen zijn overdag gesloten, en het is lastig om aan een maaltijd te komen. Na “Maghrib” (het avond-gebed na zonsondergang, om plm 17.30 uur) mag er weer gegeten en gedronken worden. Zij die niet hebben kunnen vasten, kunnen in plaats daarvan geld doneren aan de moskee.
Uitgezonderd van het vasten zijn oude mensen, zieken, zwangere vrouwen, vrouwen met baby’s en reizigers.
Ikzelf vast “half”; in de tropenhitte is geen water drinken overdag geen optie voor mij. En rond het middaguur eet ik een thee-schoteltje eenvoudig eten. Het tropisch klimaat is zeker geen makkelijk klimaat.

 

Categorieën: Dorpsleven, cultuur en Adat, Islam / Religie | Tags: , , | Een reactie plaatsen

Blog op WordPress.com.