Gebouw waar de patienten liggen van RS Kaliwates in Jember-sad
Na 3 dagen verblijf in het ziekenhuis Kaliwates in Jember-stad, ben ik inmiddels weer thuis.
RS Kaliwates is een prima ziekenhuis, met welhaast nederlandse standaard, schoon, goed in de verf en zeer vriendelijk personeel.
Ik zal vandaag of morgen hierover berichten.
De praktijk van een dokter umum, met de spreekuren: van 16.00 – 20.00 uur.
Er zijn in Indonesie “dokter umum” (algemene arts, general practitioner), en artsen, die werken als specialist in ziekenhuizen of een eigen praktijk hebben.
“Dokter Umum”
Een dokter umum (algemene arts) heeft praktijk aan huis, hoewel ziekenhuizen ook dokters umum hebben.
Voor een bezoek aan een dokter umum (aan huis) moet U weten, wat de spreekuren van de arts zijn; die staan vermeld op een bord bij de praktijk. Het is verstandig, om U ruim van tevoren aan te melden, want er zijn doorgaans veel patienten.
Indien mogelijk, is het goed om navraag te doen, wat een goede dokter umum is.
Een dokter umum heeft doorgaans ook medicijnen.
Betaling van een dokter umum is altijd cash.
Veel dokter umum hebben een ziekenzaaltje, waar patienten kunnen worden opgenomen.
Specialist
Voor bezoek aan een specialist in het ziekenhuis zijn er 2 mogelijkheden.
1) U gaat naar een ziekenhuis en trekt (bij de ingang) een nummer voor welke specialist U komt. Daarna wordt U opgeroepen door de receptie, die een dossier van U maakt. U krijgt een nummer, wanneer U aan de beurt bent.
Het kan soms heel lang wachten zijn, voordat U aan de beurt bent (soms vele uren).
2) Er zijn ziekenhuizen (in Jember-stad 2) waar U zich voor een afspraak met een specialist kunt aanmelden via een app van het ziekenhuis. U moet opgeven welke specialist U wilt bezoeken, alsmede uw persoonlijke gegevens en betaalmethode (cash).
Via de app krijgt U dan bericht, welk nummer op de wachtlijst U heeft.
De specialist kan U een recept geven voor de apotheek van het ziekenhuis.
Alle betalingen zijn cash bij de cassier bij de receptie.
Specialisten hebben doorgaans ook praktijk aan huis; een bezoek aan de praktijk is niet aan te raden, omdat het zeer druk kan zijn, lange rijen wachtenden; een bezoek aan de praktijk aan huis is doorgaans een stuk goedkoper dan in het ziekenhuis, daarom kiezen velen voor een bezoek aan de praktijk aan huis.
De ziekenhuizen maken van U een dossier, dat echter niet wordt gedeeld met andere ziekenhuizen. Dat betekent, dat wanneer de specialist niet naar genoegen was, U gewoon naar een ander ziekenhuis kunt gaan. Dat geldt ook voor de dokter umum; U kunt medisch winkelen.
Betaling
In beginsel moet elk bezoek en elke dienst cash worden betaald.
Degene, die aangesloten is bij de nationale ziektekostenverzekering BPJS, betalen niet cash; het BPJS betaalt.
Sommige ziekenhuizen op Bali accepteren een nederlandse ziektekostenverzekering.
—————————-
Mijn ervaring met indonesische artsen is goed. Vervelend is echter wel het doorgaans zeer lange wachten. Zo moest mijn buurjongen bij een specialist zijn in een ziekenhuis; het spreekuur begon om 14.00 uur, en hij was er al om 13.30 uur. Echter, de specialist kwam pas om 17.00 uur, omdat er in een ander ziekenhuis een spoedoperatie was. Dus vele uren wachten en rondhangen. Gelukkig zijn er op het terrein van het ziekenhuis (of net daarbuiten) warungen, waar je wat kunt eten of snacken.
Zoals gezegd, is mijn ervaring met indonesische artsen goed. Wel zijn de artsen niet gewend aan “mondige” patienten; men praat hier niet met de dokter over een kwaal en alternatieven voor genezing. Ik doe dit wel, en dat levert geen problemen op, hoewel sommige artsen dit meedenken in eerste instantie wat vreemd vinden.
Het meest vervelende van een doktersbezoek in Indonesie is voor mij het meestal lange wachten.
De dokters vind ik goed, maar niet de zeer lange weg om bij de dokter te komen.
Bij elk ziekenhuis staat buiten een bord met de in het ziekenhuis werkzame speecialisten
De Puskesmas in mijn desa
Elke desa heeft een Puskesmas; puskesmas is een afkorting van “Pusat Kesehatan Masyarakat” hetgeen betekent: Gezondheidscentrum”.
De Puskesmas was vroeger een veredelde huisartsenpost; tegenwoordig is de puskesmas in veel desa’s bijna een mini-ziekenhuis. De puskesmas is van de overheid. Er zijn grote en kleine puskesmas-sen.
De puskesmas is mijn desa is enige maanden geheel verbouwd. Patienten kunnen nu ook worden opgenomen in een aparte vleugel.
Aan de puskesmas in mijn desa zijn artsen verbonden, er is een apotheek, een tandarts (op dit moment vacant), voorzieningen voor Eerste Hulp en voor Bevallingen. Opname van patienten, waarbij een infuus noodzakelijk is, is ook mogelijk, indien de aard van de ziekte dit toelaat.
Bij de puskesmas kan men terecht voor alle niet al te ernstige zaken en ook voor bevallingen. Er is geen operatie-kamer; voor een operatie moet men terecht in een van de ziekenhuizen in Jember.
De puskesmas is gratis voor hen, die lid zijn van de BPJS (de landelijke ziektekosten-verzekering). Voor hen, die geen lid zijn, zijn de kosten echter minimaal.
Wil men naar een specialist, of naar een ziekenhuis in Jember, dan moet men bij de puskesmas een verwijs-brief ophalen, indien men voor vergoeding door de BPJS in aanmerking wil komen.
De ambulance, die op de foto hierboven geparkeerd staat bij de puskesmas, is door de huidige Bupati (districtsbestuurder) geschonken, toen zij bijna 4 jaar geleden werd gekozen als bupati. Alle desa’s in het district Jember hebben toen een ambulance gekregen.
Alle puskesmas-sen in mijn regio zijn of worden verbouwd. Ze worden rood-wit geverfd van buiten. Ik zelf heb met de puskesmas goede ervaringen.
De pasgeborene plm 4 uur na de bevalling
In mijn bericht van 18 jan. 2018 (zie link) vertelde ik over de zwangerschap van de vrouw van mijn zoon.
Inmiddels is de bevalling achter de rug. Gisterennacht diende de bevalling zich aan en reed men naar de “Bidan” (vroedvrouw) in de desa. Deze vertrouwde de zaak niet en liet de moeder (en vader) met een ambulance naar het ziekenhuis in Jember brengen. Daar werd al snel besloten tot een operatieve ingreep, de keizersnede. Een gezond jongetje kwam ter wereld; de moeder heeft de operatie goed doorstaan en moet ongeveer 4 dagen in het ziekenhuis verblijven, daarna mag zij naar huis.
De nageboorte is door de vader mee naar huis genomen, en buiten bij een buitenmuur begraven. Tijdens de avond en de nacht brandt daar een lamp. De namen voor het jongetje worden gegeven ruim een week, of wat later, na de geboorte tijdens een islamitische gebedsdienst thuis.
Het KTP ziekenhuis in Jember (een ziekenhuis van het leger), waar moeder werd geholpen, heeft een aparte kinderafdeling, waar operatieve ingrepen (onder meer keizersnedes) plaats vinden.
Het is op die afdeling een drukte van belang. Ik schreef al eerder, dat het belangrijk is, dat de patient wordt “bijgestaan” in het ziekenhuis door familie en/of vrienden. Het verplegend personeel doet slecht de medische handelingen//verzorging.
Voor de patientenkamers op de gangen is veel ruimte, die wordt ingenomen door familieleden of vrienden. Deze nemen kleden mee om op te liggen, kussens, dozen met kleren, stapelpannen met eten en meer. Daar wordt ook geslapen en gewaakt. En ondertussen wordt de patient verzorgd door de aanwezigen. Het is een zeer aandoenlijk tafereel, deze belangstelling/begeleiding door familie en vrienden.
Vlak buiten het ziekenhuis zijn uiteraard vele warungen, waar men voor alles en nog wat terecht kan.
Is de moeder eenmaal thuis, dan blijft zij onder controle van de Bidan. De praktische “begeleiding” van de moeder wordt gedaan door de ervaren moeders uit de familie of uit de buurt. Er is geen enkele instelling, die zich bezig houdt met de begeleiding van de jonge moeders; dit is ook helemaal niet nodig, want de oudere moeders hebben veel ervaring.
Een aparte kinderkamer thuis is er niet. De kinderen slapen tot hun 8-9ste jaar bij de ouders. Het is ondenkbaar hier, dat pasgeborenen ook maar 1 seconde alleen worden gelaten. In Nederland worden pasgeborenen gedwongen om alleen in een kamer te slapen, eventueel voorzien van audio-en/of andere apparatuur. Gaat dat moeizaam, of is de jong geborene bang (huilt veel), dan komt er een heel circus op gang van gespecialiseerde hulpverleners (al of niet met voortgezette opleiding, applicatiecursussen, trainingen en wat er zoal is) om zich te buigen over dit “probleem”, dat in feite helemaal geen probleem is: het jonge kind wil niet alleen gelaten worden, een volstrekt begrijpelijke zaak. Een natuurlijke behoefte van het jonge kind, om in de donkere nachtelijke uren niet alleen gelaten te worden, wordt in de kiem gesmoord. U ziet, ik ben het absoluut niet eens met deze scheiding van jonge kinderen en hun ouders.
Een kijkje bij de tandarts in de Jember-klinik.
Een van de jongens in de buurt had een ontsteking aan zijn tandvlees, waar hij veel pijn van had.
We zijn naar de tandarts van de Jember-klinik in de stad Jember gegaan. De tandarts was een jonge vrouw, ik schat haar begin 30. Het tandvlees werd behandeld, hij kreeg medicijnen en moet over 4 dagen terugkomen voor vervolgbehandeling. Uiterst professioneel, met de nodige uitleg over wat er aan de hand was met het tandvlees. Ze heeft een assistent.
Er werken meer vrouwelijke tandartsen in de Jember-klinik. Ik heb mijzelf daar ook meerdere malen laten behandelen, tot volle tevredenheid. Het enige, dat vervelend is, is dat je geen afspraken kunt maken. Heb je geluk, dan ben je binnen 20 minuten aan de beurt; vandaag moesten we 1,5 uur wachten.
Tandarts in de Jember-klinik: een heel ander verhaal dan de tandarts in de desa even verderop, zie mij verslag: link
Er zijn ook particuliere tandartsen met praktijk aan huis; er schijnen goede tandartsen bij te zijn, maar ik heb daar geen ervaring mee.
Jember Klinik
Omdat ik mij al een paar dagen niet echt lekker voelde, wilde ik een aantal onderzoeken laten doen in het ziekenhuis in Jember.
Er zijn veel ziekenhuizen in Jember, de een is beter dan de andere. De meeste ziekennhuizen zijn prive-ziekenhuizen (dwz. niet van de overheid). Het beste ziekenhuis is Jember Klinik, met een bijna nederlandse standaard; schoon en deskundig personeel. Het is wel het duurste ziekenhuis in Jember. Voor mensen, die Bali kennen: in Denpasar staat onder meer het alom geroemde “Prima Medika Hospital”. Jember-Klinik is m.i. vergeleken met dat ziekenhuis, de meerdere.
Ik ben nu dus weer naar Jember Klinik gegaan, omdat ik daar een paar keer eerder ben behandeld.
Maar het vooruitzicht om 2-3 dagen op en neer van mijn desa naar het ziekenhuis te rijden en weer terug, trok mij nu niet echt aan. Dus ik besloot mij op te laten nemen.
Zo’n ziekenhuisopname kun je zelf regelen. Je gaat naar de EHBO-afdeling en vertelt je klachten en wat je wilt. Tevens zeg je, dat je gedurende de onderzoeken en de uitslag in het ziekenhuis wilt verblijven.
Bij de “Inschrijving” worden je gegevens genoteeerd en je krijgt een kaart, waarop alle soorten kamers met hun prijzen vermeld staan.
Er was keuze uit 7 soorten kamers, van “economy” (meerderen op zaal zonder AC) tot luxe VIP (voor 1 persoon, AC, koelkast en meer).
Een verwijsbriefje voor een opname bestaat hier niet. Ook is er geen Verzekeringsmaatschappij, die allerlei voorwaarden en eisen stelt. Ik betaal die kamer en daarmee uit. Opname gaat alleen niet door, als er geen plaats meer is, maar dat gebeurt zelden.
Een aantal zaken die opvallen:
– De enorme rust in het ziekenhuis. Geen gehaast personeel, iedereen loopt rustig dooor de gangen. Iedereen is vriendelijk. Stress is nergens te bekennen.
– Er is ruim voldoende personeel, met name verplegend personeel. En dat doet uiterst relaxed zijn werk. Tijd voor een praatje is er altijd.
– Bij elke patient is familie aanwezig. Ze slapen op de kamer van de patient, of in de gangen, of op beschikbare banken.
– Verzekeringsmaatschappijen spelen geen rol, de arts doet, wat hij nodig vindt. Behandelcode’s en dat soort zaken zijn dus onbekend hier.
– Bij de administratie zijn de prijzen van alles (doktersbezoek, operaties, medicijnen, foto’s, scans en meer) bekend. Als de dokter een behandeling voorstelt, kun je daar nagaan, hoeveel het gaat kosten. Dus geen onverwachte rekening achteraf.
Bij elke patient is dus familie. Verzorging, bewassing, eten en meer is een zaak voor de familie. Verplegend personeel doet alleen het verplegen van de patient op voorschrift van de dokter.
Als de dokter op “visite” komt, wordt het gesprek met de familie gevoerd, pas in tweede instantie eventueel met de patient.
De familie speelt dus een belangrijke rol en is niet weg te denken.
Toeristen, die alleen reizen, of blanken, die hier geen familie hebben, hebben een probleem als ze alleen in het ziekenhuis worden opgenomen. Wie wast ze, wie zorgt voor het eten, wie zorgt voor schone kleding en meer ? Er zal wel een oplossing komen, maar ideaal is het zeker niet.
Als de uitslag van de onderzoeken eenmaal bekend is en eventueel een behandelplan, kun je naar huis, na betaald te hebben. Betaling geschiedt “cash” of met een credit-card bij de “Cashier”. Je krijgt een uitgebreide nota mee, en een “medical report”. Tevens krijg je mee alle rontgen-foto’s, en CT-scans en eventueel andere zaken. Ook de bonnen van alle gebruikte medicijnen, gebruikt verband etc. Ik heb dat betaald, dus ze zijn mijn eigendom.
Over Indonesische ziekenverzekeringen en de zorg voor de allerarmsten een volgende keer.
De staf van de Puskesmas
Begin van dit jaar is Indonesie begonnen met het invoeren van een ziektekosten verzekering voor alle inwoners. Het zal echter nog wel een paar jaar duren, voordat dit effectief is, hoewel er sommige provincies zijn, waar het al loopt.
In mijn desa is nog niets te merken van deze nieuwe verzekering.
Bij kleine kwaaltjes gebruikt men nog veel natuurmiddelen (bladeren, beras kencur, of aftreksels). Ook wordt nog wel eens een dukun geraadpleegd.
Echter, bij ziektes kan men terecht bij de Puskesmas (Pusat Kesehatan Masyarakat) in het dorp. Deze Puskesmas-sen, een soort uitgebreide huisartsenpost, zijn overal in het land te vinden. De Puskesmas in mijn desa is eenvoudig, er is een arts aan verbonden, alsmede een paar verpleegkundigen. Er is geen operatiezaal, maar er zijn wel 2 kamertjes, waar zieke mensen terecht kunnen, als ze bv. aan het infuus moeten. Consult bij de dokter en medicijnen zijn doorgaans gratis, of tegen een uiterst geringe vergoeding (rp 1000 – 3000).
Er zijn ook grotere Puskesmas-sen, in drukkere gebieden.
Voor ernstige gevallen kan men terecht in een R.S.D. (Rumah Sakit Daerah), streekziekenhuis, ook van de regering. Behandeling (of operatie) is niet kosteloos, maar veel goekoper dan in een prive-ziekenhuis. Bij opname kan uit verschillende klassen gekozen worden.
Ik heb tot nog toe een paar keer gebruik gemaakt van de Puskesmas, tot tevredenheid. De arts (een dame) maakte een professionele indruk en de medicijnen waren adequaat.
Vrijwel alle ziekenhuizen beschikken over een U.G.D. (voor eerste hulp en spoed).
Wordt men opgenomen in een ziekenhuis, dan komt altijd (een deel van) de familie mee. Zij blijven bij de patient slapen, en zorgen voor diens verzorging. De verpleging is niet ingesteld op verzorging.
Hoewel er voor arme mensen regelingen bestaan om de kosten van een opname/operatie te betalen, is niet iedereen hier van op de hoogte. Op TV wordt regelmatig bericht over schrijnende gevallen, mensen met bv. ernstig zieke kinderen, die geen geld hebben voor een ziekenhuis.
De Puskesmas van mijn desa
In Munduk op Noord Bali zijn 3 mensen overleden door het drinken van foute (lokale) arak.
Tientallen zijn ernstig ziek naar het ziekenhuis gebracht. De politie heeft arrestaties verricht.
Omdat er regelmatig ook toeristen het slachtoffer zijn, is een waarschuwing wederom op zijn plaats. Wij hebben al vaker op deze site gewaarschuwd voor foute Arak.
De foute Arak is te koop bij lokale handelaren, meestal in plastic flessen van 1/2 of een hele liter.
Deze Arak wordt vermengd met bv. spiritus, methanol en andere giftige vloeistoffen. De verkopers zijn absoluut niet te vertrouwen, hoewel zij zullen zeggen, geen foute Arak te verkopen.
De veilige Arak is in de supermarkten te koop, de flessen zijn verzegeld.
Deze man drinkt Arak uit een plastic fles. Hopelijk is dit geen foute Arak, want die wordt meestal verkocht in dit soort flessen !
Met ingang van het nieuwe jaar, 2014, wordt de eerste stap gezet naar een algehele gezondheids-volksverzekering voor alle indonesiers. Deze verzekering heet de BPJS. De invoering van deze verzekering moet in 2019 voltooid zijn. Arme mensen kunnen dan niet meer geweigerd worden voor medische hulp, omdat ze geen geld hebben.
Vanaf januari 2014 gaat deze volksverzekering al gelden voor 121 miljoen indonesiers. De komende jaren wordt het programma verder uitgebreid.
De invoering van deze volksverzekering zal zeker met vallen en opstaan gebeuren, maar het is verheugend, dat de regering hier werk van wil maken.
Oost Java Info 