Berichten getagd met: sterven

Laatste weken veel sterfgevallen (30 july 2021)

Laatste reis naar het kerkhof

Het is nu op Java het droge seizoen, ook wel het koude seizoen genoemd.
Tot 8 uur in de ochtend is het bijzonder fris, en in de avond ook. De middagtemperaturen komen tot  plm 30 C.
In dit jaargetij zijn ook veel mensen ziek; forse verkoudheid of griep, hier hebben ze het over typhus, maar dat kan het niet zijn, want bij echte typhus komt de overheid in actie.
Verder is suikerziekte veel voorkomend hier. Suikerziekte wordt vooral veroorzaakt, zo heb ik mij laten vertellen, door het vele rijst eten. Velen sterven vanwege suikerziekte.
De laatste weken zijn er erg veel sterfgevallen in mijn desa; in mijn buurtje een paar dagen geleden 5 sterfgevallen binnen 24 uur, en in een andere buurt 4 sterfgevallen op 1 dag.  De meeste sterfgevallen hebben met corona niet te maken, van 3 gevallen is bekend dat het corona was.
Vanmiddag weer een sterfgeval, mijn buurvrouw links van mijn huis overleed rond het middaguur. Zij overleed vanwege suikerziekte; zij had 3 dagen in het ziekenhuis gelegen.
Zoveel sterfgevallen heb ik hier nog niet meegemaakt. En bij elk overlijden komen, zoals gebruikelijk, tientallen vrouwen rijst brengen en voor de laatste groet,  en de mannen komen op vastgestelde data bijeen voor gebedsdiensten.
De gemeenschap is er bij een geboorte, bij een huwelijk en bij een afscheid. Bij een afscheid is er geen begrafenisondernemer, geen opbaren in een centrum, geen bloemen bestellen, geen orde van  dienst; de gemeenschap doet het allemaal zelf volgens de regels van de Adat.
Ontroerend.

Een eenvoudige islamitische beraafplaats


 

Categorieën: Dorpsleven, cultuur en Adat | Tags: , , | Een reactie plaatsen

Op dag van huwelijk overleden (7 maart 2021)

De overledene wordt naar het kerkhof gebracht

Een paar huizen verwijderd van mijn huis is vanochtend overleden een jongeman. Hij was een paar dagen geleden thuis gekomen vanuit het ziekenhuis. Het leek, dat hij “gewoon” ziek was, maar hij is dus toch overleden.
Het trieste is, dat hij vandaag in de namiddag een “pernikahan siri” zou hebben.

Een “pernikahan siri” is een huwelijkssluiting volgens de Islam, maar deze huwelijkssluiting geldt niet voor de wet. Waarom dan toch een pernikahan siri ? Wel, ongehuwd samenwonen is niet toegestaan. Maar als er nog geen geld is voor een formeel huwelijk, maar men wil toch gaan samenwonen, dan is de pernikahan siri een uitkomst. Het is een gebedsbijeenkomst, met na afloop een selamatan. Na een pernikahan siri kan men gewoon samenwonen.

Ik hoorde van het overlijden, omdat dit werd omgeroepen (zoals gebruikelijk) via de luidsprekers van de moskee. Een overlijden wordt altijd omgeroepen; de naam en het adres van de overledene wordt ook omgeroepen.
Vrij snel na het omroepen, begaven dames uit de buurt (tientallen) zich in groepjes naar het sterfhuis, met vooral rijst. Het zijn voornamelijk vrouwen, die gaan, omdat de meeste mannen overdag niet thuis zijn, immers aan het werk.
In de loop van de middag zal het lichaam van de overledene ritueel worden gewassen en in witte doeken gewikkeld, waarna de begrafenis plaats vindt op het nabijgelegen kerkhof. Het lichaam wordt naar de begraafplaats gebracht op een draagbaar, gedragen door jonge mannen en bedekt met groot groen kleed; zeer velen begeleiden de draagbaar naar het kerkhof, soms wel honderden.

Aan een begrafenis zijn geen kosten verbonden; het dragen van de draagbaar en het delven van het graf is vrijwilligerswerk.
Omdat de komende dagen veel bezoekers worden verwacht bij het sterfhuis, die men ook te eten wil geven, nemen de dames uit de buurt vooral  rijst mee.

Dames vanochtend op weg naar het sterfhuis


 

Categorieën: Dorpsleven, cultuur en Adat | Tags: , , | Een reactie plaatsen

Aankondiging van een overlijden in de desa (15 mei 2020)

Kapolres Labuhanbatu Melayat ke Rumah Duka Orang Tua Khalifah ...

Bidden bij de overledene

Vanmorgen is er in mijn buurt iemand overleden. Een overlijden wordt hier omgeroepen via de luidsprekers van de nabijgeleden moskee en daardoor wist ik van het overlijden. Het is vast gebruik, dat een overlijden publiekelijk bekend gemaakt wordt via de luidspreker van de moskee.
De bewoners in de buurt van het huis van de overledene maken zich na het omroepen klaar om naar het sterfhuis te gaan. Dit zijn voor het merendeel vrouwen, omdat de mannen aan het werk zijn.
De vrouwen nemen elk 1 of 2 kilo rijst mee, en eventueel flessen water; ook dit is vast gebruik. Er zullen vandaag en de komende dagen veel mensen langskomen en er moet eten voorhanden zijn.

Ruim een uur na de aankondiging van het overlijden begonnen bezoekers te komen. Omdat het sterfhuis naast de weg naar Balung ligt, waar veel verkeer langs komt, regelden een paar mannen het verkeer; ook dit is vast gebruik, dat mannen het verkeer regelen; iedereen (motor en auto) houdt zich aan de aanwijzingen van de verkeersregelaars; politie is in het geheel niet nodig.
In de loop van de middag zal de overledene ritueel worden gewassen en in witte doeken worden gewikkeld; dit alles begeleid door gebeden. Hierna wordt de overledene op een draagbaar naar het kerkhof gebracht, waar de begrafenis plaats vindt.
Niemand sterft hier alleen; als het einde zich aandoent, verzamelen mensen zich in het huis van degene, die gaat sterven, en worden voortdurend gebeden opgezegd; de stervende wordt tot op het laatst zo goed mogelijk “verzorgd”.
De nabestaanden van de overledene blijven na de begrafenis niet alleen. De komende dagen zal het een komen en gaan zijn van buurtbewoners, kennissen en anderen. Er wordt gezamenlijk gerouwd.
Is het einde daar, dan wordt het overlijden dus publiekelijk bekend gemaakt. Zeer aandoenlijk. Al met al gaat het er zeer waardig aan toe.


 

Categorieën: Dorpsleven, cultuur en Adat | Tags: , , | Een reactie plaatsen

Vandaag: overlijden en begrafenis (30 sept. 2017)

Achter het groene doek werd de overledene gewassen 

Vanmiddag rond 14.00 uur overleed in de Puskesmas (gezondheidscentrum van de overheid) van mijn desa een oudere dame, die achter mijn huis woont, een paar huizen verder.
Na haar overlijden werd ze met een ambulance naar haar huis gebracht en opgebaard door  de aanwezige familieleden. Tientallen vrouwen uit mijn buurt kwamen langs, met beras (niet gekookte rijst), en/of flessen water en/of rokerij. Dit gebeurt altijd; de komende dagen zullen vele bezoekers komen en op deze wijze zijn de kosten voor de familie van de overledene minder.
Rond 16.00 uur werd begonnen met de voorbereiding van de begrafenis. Dat betekent, dat zij gewassen diende te worden, daarna in wittte doeken gewikkeld, en vervolgens op een baar naar de begraafplaats werd gebracht.
Het wassen gebeurde buiten de woning, in de tuin. De overledene werd buiten op een baar gelegd, waarna deze plek werd afgeschermd door een groen lang doek (zie foto hier beneden). Het wassen gebeurde door vrouwen onder het reciteren van gebeden. Kinderen, hoe klein ook, konden gewoon meekijken. Bij dit gebeuren waren ongeveer 70 mensen aanwezig, de meesten buurtbewoners.
Door het wassen werd het lichaam “suci” (heilig, rein, zuiver). Als de overledene een man was geweest, dan was het lichaam gewassen door mannen.
Na het wassen werd het lichaam in witte doeken gewikkeld en op een draagbaar gelegd, waarover een groen doek werd gedrapeerd. Na een aantal gebeden vertrok de stoet naar de begraafplaats (zie foto beneden), alwaar de overledene, weer onder het reciteren van gebeden, in het graf werd gelegd. Het graf was gedolven door mannen uit de buurt. De stoet telde ongeveer 100 personen.
Om 17.30 uur was alles achter de rug.
Opmerkelijk vond ik de rust, waarmee alles gebeurde. Even verderop waren kinderen aan het spelen, uit een huis vlakbij klonk gelach. Het leven ging gewoon door. Geen verdrietige sfeer. De dood hoort bij het leven, net zoals een geboorte of een huwelijk. Er is een diep besef, dat men hier op aarde slechts tijdelijk is; de bestemming van de mens is om bij  Allah te zijn. Daarom ook worden overledenen zo snel mogelijk na het overlijden begraven.

De kosten van deze begrafenis ? 0,0 euro. Het is “gotong royong”, zeg maar burenhulp. Vandaag was deze dame aan de beurt, misschien morgen ik. En dan is er weer gotong royong.

De draagbaar onderweg naar de begraafplaats

——————–
Naar de begraafplaats


 

Categorieën: Dorpsleven, cultuur en Adat, Islam / Religie | Tags: , , , | 1 reactie

Overlijden (30 jan. 2015)

Gisteren is een oude dame bij mij in de buurt overleden. Twee dagen daarvoor, ’s ochtends vroeg, een kennis van mij, ook in de buurt,  55 jaar, geheel onverwacht.
Die kennis van mij was rond 6 uur in de morgen overleden. Om 8 uur in de ochtend was hij al begraven. Ik hoorde het nieuws pas rond 10 uur in de ochtend.
Nadat men weet, dat er iemand is overleden, komen de vrouwen uit de buurt langs met voornamelijk rijst. Dit is bedoeld als bijdrage in de kosten.
Overledenen worden zo snel mogelijk begraven; op de dag van overlijden na een paar uur al. Eerst wordt het stoffelijk overschot gewassen, en daarna in een wit doek gewikkeld. Na gebeden wordt de overledene op een draagbaar naar de begraafplaats gebracht. Iedereen uit de buurt, die kan, volgt de rouwstoet naar de begraafplaats. De tocht naar de begraafplaats gaat grotendeels over de openbare weg. Het verkeer houdt rekening hiermee, geen getoeter, of gemopper. Op de begraafplaats hebben 2 of 3 mannen al een gat gegraven, waar het stoffelijk overschot in gelegd wordt, met het gezicht naar Mekka. Er wordt gebeden, en daarna wordt het graf met aarde toegedekt, en de aanwezigen strooien bloemen op het graf.
Vervolgens gaat men naar huis. 7 Dagen lang is er een rouwperiode. Familieleden van verre worden verwacht, en ook veel anderen zijn in het huis van de familie. Tijdens deze 7 dagen wordt gerouwd en gebeden. Na afloop van deze periode herneemt het leven weer zijn gang.
Na 40 dagen is er thuis een gebedsdienst voor de overledene, en na 1000 dagen weer.
In Nederland duurt het enige dagen, voordat de begrafenis of crematie plaats vindt. De overledene wordt doorgaans opgebaard, vrienden en familie kunen afscheid nemen. En doorgaans is na de crematie of begrafenis een condoleance-receptie. Dit alles nu niet bij de Islam in Indonesie. Er wordt niet gewacht tot alle familieleden er zijn. Men vindt het “kasian” als de overledene niet snel wordt begraven, immers hij gaat naar Allah.
Een overlijden is ook in Indonesie een verdrietige zaak. Echter, het maakt deel uit van het dagelijks leven. In het sterfhuis wordt gerouwd, buiten gaat het leven gewoon door, kinderen spelen, de buren zijn als gebruikelijk druk met hun huishouden. Bij mij in de buurt is vrijwel niet “even nagepraat” over het overlijden van mijn kennis.
Kinderen worden geboren, er wordt getrouwd, en mensen sterven. Zo is de cyclus van het leven hier in de desa.


 

Categorieën: Dorpsleven, cultuur en Adat, Islam / Religie, Omgangsvormen | Tags: , , , , | Een reactie plaatsen

Blog op WordPress.com.