Bidden bij de overledene
Vanmorgen is er in mijn buurt iemand overleden. Een overlijden wordt hier omgeroepen via de luidsprekers van de nabijgeleden moskee en daardoor wist ik van het overlijden. Het is vast gebruik, dat een overlijden publiekelijk bekend gemaakt wordt via de luidspreker van de moskee.
De bewoners in de buurt van het huis van de overledene maken zich na het omroepen klaar om naar het sterfhuis te gaan. Dit zijn voor het merendeel vrouwen, omdat de mannen aan het werk zijn.
De vrouwen nemen elk 1 of 2 kilo rijst mee, en eventueel flessen water; ook dit is vast gebruik. Er zullen vandaag en de komende dagen veel mensen langskomen en er moet eten voorhanden zijn.
Ruim een uur na de aankondiging van het overlijden begonnen bezoekers te komen. Omdat het sterfhuis naast de weg naar Balung ligt, waar veel verkeer langs komt, regelden een paar mannen het verkeer; ook dit is vast gebruik, dat mannen het verkeer regelen; iedereen (motor en auto) houdt zich aan de aanwijzingen van de verkeersregelaars; politie is in het geheel niet nodig.
In de loop van de middag zal de overledene ritueel worden gewassen en in witte doeken worden gewikkeld; dit alles begeleid door gebeden. Hierna wordt de overledene op een draagbaar naar het kerkhof gebracht, waar de begrafenis plaats vindt.
Niemand sterft hier alleen; als het einde zich aandoent, verzamelen mensen zich in het huis van degene, die gaat sterven, en worden voortdurend gebeden opgezegd; de stervende wordt tot op het laatst zo goed mogelijk “verzorgd”.
De nabestaanden van de overledene blijven na de begrafenis niet alleen. De komende dagen zal het een komen en gaan zijn van buurtbewoners, kennissen en anderen. Er wordt gezamenlijk gerouwd.
Is het einde daar, dan wordt het overlijden dus publiekelijk bekend gemaakt. Zeer aandoenlijk. Al met al gaat het er zeer waardig aan toe.
Oost Java Info 