Maandelijks archief: augustus 2021

Door de corona-crissis op Java (en heel Indonesie) leef ik momenteel vrijwel geisoleerd in mijn eigen huis. Behalve het U op de hoogte houden van de ontwikkelingen omtrent corona, heb ik nu weinig stof voor berichten over het desa-leven. Vandaar de komende tijd een uitstapje naar andere onderwerpen.

Deze keer een onderwerp, dat niets met Indonesie te maken heeft, maar wel met een sterke en machtige vrouw, die mij al lang fascineert, nl. de keizerin van China, Ci Xi. Bijna 50 jaar (1861 – 1908) heerste zij over China en trotseerde zij alle stormen, waar zij in terecht kwam: opstanden, oorlogen met westerse imperialistische machten, pogingen tot staatsgreep, op de vlucht voor de barbaren uit het Westen en meer. Zij stond bekend om haar afkeer van de blanke barbaren uit het Westen.
Vele tientallen jaren werd zij in de literatuur bijna als een monster afgeschilderd. De laatste decennia zijn de oordelen omtrent Ci Xi milder aan het worden en worden ook positieve kanten van haar vermeld.
Zij zetelde in de Verboden Stad in Peking en haar hofhouding bestond uit honderden eunuchen, het aantal van 3000 eunuchen wordt ook vermeld.
Ik was indertijd in de Verboden Stad, en heb daar de verblijven van Ci Xi kunnen zien, imponerend.

Keizerin-weduwe Cixi poseert als diplomatieke geste met vrouwen van buitenlandse gezanten in Leshoutang, het zomerpaleis in Peking, circa 1903-04

———————————

Ci Xi (Chinees: 慈禧, Cíxǐ of Tzu Hsi) (Peking, 29 november 1835 – Verboden Stad, 15 november 1908) was keizerin-regentes van China tijdens de Qing-dynastie. Tussen 1861 en 1908 bestuurde ze onofficieel de Qing-dynastie.

Ci Xi was de dochter van Hui Cheng, een lage ambtenaar van de Mantsjoe Yehenara stam. In de lente van 1852 vond zoals gebruikelijk de landelijke selectie plaats waarin jonge meisjes zich voor de keizer moesten tonen en waaruit de keizer zijn concubines koos. Het oog van de keizer viel op de 16-jarige Xing of Lan. De voornaam van de jonge Ci Xi is niet bekend. Twee jaar later zou zij gepromoveerd worden tot een bijvrouw van de vierde rang, keizerlijke concubine Yi. Zij slaagde erin als enige concubine een zoon van keizer Xianfeng te krijgen. Na de geboorte werd zij gepromoveerd naar een bijvrouw van de tweede rang en was daarmee de tweede vrouw in het paleis na de keizerin.

In 1860 werd Peking tijdens de Tweede Opiumoorlog door de Engelsen en Fransen aangevallen. De keizerlijke familie vluchtte naar Jehol en liet de broer van de keizer, prins Yi Xin achter om met de westerlingen te onderhandelen. In 1861 overleed de keizer in ballingschap en werd Ci Xi samen met keizerin Ci’an regentes voor haar zoon Zaichun die de regeringsnaam Tongzhi zou nemen. Problemen na de dood van Xianfeng zorgden voor grote opschudding. Xianfeng had namelijk voor zijn dood een aantal prinsen en ministers aangesteld om zijn minderjarige zoon te helpen bij het regeren. Deze prinsen en ministers waren er echter op uit om de macht over te nemen. Ci Xi wist echter met de hulp van Xianfengs jongere broer, prins Yi Xin, deze mensen uit te schakelen. De meesten werden gedwongen zelfmoord te plegen en hun leider Sushun werd onthoofd.

In 1872 werd Tongzhi meerderjarig en stopten de twee keizerin-weduwen met het helpen regeren. De twee weduwen vonden het ook tijd dat de jonge keizer ging trouwen. Verhalen vertellen dat Ci Xi wilde dat hij zou trouwen met een meisje van de Fucha stam en Ci’an wilde dat hij zou trouwen met een meisje van de Alute stam. Uiteindelijk koos Tongzhi voor het meisje van de Alute stam. Dit zou Ci Xi niet leuk gevonden hebben en daarom wordt er gesuggereerd dat dit een van de redenen zou zijn geweest waarom Ci Xi haar schoondochter heeft vermoord.

De keizerin met hofdames

Na de dood van haar zoon in 1875 werden de twee keizerin-weduwen opnieuw regentes, ditmaal voor hun neefje Zaitian. Hij nam de regeringsnaam Guangxu. Guangxu was de zoon van Ci Xi’s jongere zuster en de jongere broer van haar man. Ci Xi had zich van haar tegenstanders ontdaan en trok de politieke macht naar zich toe. Ze moest positie kiezen tegenover het Westerse imperialisme en tussen de progressieve en de conservatieve reactie daarop in eigen land. De gematigd progressieve Zelfversterkingsbeweging wilde een modernisering doorvoeren door technologie over te nemen, doch met behoud van de eigen Chinese cultuur. Ci Xi handhaafde haar positie door zowel voor- als tegenstanders van verandering op hoge posities te benoemen, wat uiteindelijk ten koste ging van de consistentie van het beleid. Het succes van de Meiji-restauratie in Japan, dat op de Zelfversterkingsbeweging was geïnspireerd, kon ze mee daardoor niet evenaren.

In 1881 overleed haar co-regentes Cian. In 1889 trad ze terug als regentes toen Guangxu meerderjarig werd. Vlak daarvoor had ze haar nicht Longyu aan hem uitgehuwd. Negen jaar later spoorde de heersende elite de keizerin aan het regentschap opnieuw op zich te nemen naar aanleiding van de Honderd Dagen van Hervorming. In 1901 ontvluchtte Ci Xi Peking toen de Bokseropstand in alle hevigheid losbarstte. Ze overleed op 15 november 1908, één dag na de dood van keizer Guangxu. Op haar laatste dag wees ze nog wel de opvolger van Guangxu, keizer Xuantong (de zoon van de aan haar zeer loyale tweede prins Chun) aan.

Na haar overlijden werd ze bijgezet in de necropolis van de Qing-dynastie. Tijdens de revolutie werd haar graf opengebroken, waarbij haar lijk uit de sarcofaag werd gehaald en geschonden. Het graf zelf werd geplunderd. Ondanks de protesten van de voormalige keizer deed de republikeinse regering niets om de graven van de voorouders te beschermen.

Keizerin Ci Xi, 1903

——————-
Keizerin weduwe Ci Xi met paleis-eunuchen. 1903.