De achterkant van mijn huis wordt onderhanden genomen
Oma is een zeer oude, fragiele dame (90 +). Zij woont in het huis naast de mijne, bij een van haar kinderen. Elke dag doet zij zittend de 5 dagelijkse gebeden en leest zij uit de Koran.
Op een of andere manier is oma niet happy met haar huidige onderkomen. Zij heeft altijd een goed contact gehad met mijn zoon David; als er wat is, praat ze met hem. Dus vroeg oma of zij in mijn en Davids huis kon wonen.
Echter, in mijn huis is geen kamer voor oma. Er is een matras op de grond in de familiekamer, waar zij slaapt en rust.
Wij hebben uitvoerig overlegd, wat te doen. Het resultaat van dit overleg: de hele achterkant van ons huis zal gerenoveerd / verbouwd worden. Er wordt een aparte kamer + toilet voor oma gemaakt. Verder zal de keuken onderhanden worden genomen, en komt er voor mij een douche-ruimte met anti-slip tegels. Er komt ook een schuur, waar onze brommers geparkeerd kunnen worden tijdens de nacht. Tenslotte komt er een gebedsruimte voor de 5-dagelijkse gebeden; vrijwel elk huis heeft een eigen gebedsruimte. Al met al een hele operatie. Toiletafvoer, elektriciteit en waterleidingen zijn al aangelegd.
Oma kan dus over plm 2 weken verhuizen naar haar eigen nieuwe kamer.
Alle huizen in de desa zijn vrijstaande huizen, en staan op eigen terrein. De eigenaar van een woning kan naar eigen goeddunken de woning renoveren of deels afbreken en weer nieuw maken. Wij hebben hier niet te maken met regels van de overheid, die zijn er niet.
In Indonesie bestaat geen ouderenprobleem. De zorg voor ouderen is een plicht van de familie, in het bijzonder kinderen en kleinkinderen. Voor ouderen bestaan geen voorzieningen van overheidswege. Heel veel opa’s en oma’s in mijn desa wonen bij hun kind of kleinkind. Volstrekt normale zaak. De Islam is sterk familie-gericht; vriendelijkheid en behulpzaamheid jegens ouderen is een must. Maar ook wordt in de Koran aandacht besteed aan het omgaan met gasten, zieken, ouders, financiele zaken en meer.
De achterkant van mijn huis wordt onderhanden genomen
——————————
Mijn nieuwe toilet / douche-ruimte, bijna klaar
In de meeste culturen buiten Europa en de VS hebben kinderen en oude mensen een bevoorrechte positie.
Oudere mannen vormen bv. de Raad van Ouden, zij beslechten geschillen, zijn adviseurs van de gemeenschap, weten van de geschiedenis, genieten een gerespecteerde positie.
Jongeren luisteren naar de raad van de ouderen. De ouderen wonen bij de familie. Dat ouderen door de kinderen worden afgedankt, is in die culturen volstrekt ondenkbaar.
Kinderen zijn onmisbaar in die culturen. Ze zullen later voor de ouders zorgen, zij zullen later de overledenen herdenken, ze helpen mee met het werk, dat gedaan moet worden.
Op Java is dit niet anders. Oude mensen genieten veel respect. In nederland ben ik met mijn 71 jaren nog geen oude man, op Java ben ik dat wel. Dagelijks ervaar ik, hoe ik als “oude man” gerespecteerd word. Als ik met de brommer onderweg ben, en om welke reden dan ook even hulp nodig heb, dan hoef ik maar een van de jongemannen, die er altijd zijn, even te wenken en ik word uiterst vriendelijk geholpen. Desnoods brengen ze mij naar huis. Mijn gezin staat altijd voor mij klaar.
Dat mij iets negatiefs zou kunnen overkomen (bv. beroving), is ondenkbaar. Ik voel mij altijd 100% veilig, ook als het donker is.
Ouderen op Java, die niet meer zelfstandig kunnen wonen, trekken in bij een van hun kinderen of kleinkinderen. Daar worden ze geheel verzorgd. Bij een overlijden van een ouder, zijn het in de eerste plaats de kinderen, die voor de begrafenis zorgen, samen met andere familieleden en buurtgenoten.
Ik blijf het aandoenlijk vinden, hoe de “nenek’s” (oma) en de “kakek’s” (opa) hier bij hun kinderen wonen. Al naar hun mogelijkheden helpen de nenek’s mee in het huishouden of passen op de kinderen; de kakek’s, eveneens al naar gelang hun mogelijkheden, werken nog wat op de sawah of in de tuin. Zij, die echt niet meer tot werken in staat zijn, zitten op de veranda of doen hun dutje.
Om eten hoeven ze zich niet druk te maken, er wordt voor hen gekookt.
Het is volstrekt vanzelfsprekend, dat ouderen intrekken bij hun (klein)kinderen; als ik het over een bejaardentehuis heb, is men verontwaardigd, zo ga je niet om met je ouders.
Ouders zorgen voor hun kinderen, vaak nog tot na het huwelijk van hun kind. Omgekeerd zorgen de kinderen voor hun ouders, als de ouders niet meer alleen kunnen wonen.
In het beschaafde nederland zijn ouderen een probleemgroep; voor de economie ware het beter als ze er niet waren; de ouderen vormen een grote kostenpost voor de overheid. Er komen steeds meer ouderen, ouderen moeten daarom langer zelfstandig wonen, er moet meer mantelzorg komen, meer (gespecialiseerde) hulp aan huis en meer. Veel ouderen voelen zich niet veilig, ook thuis niet.
Je kunt kinderen moeilijk opzadelen met probleem-mensen, “druk, druk, druk” is het motto van deze tijd, tijd voor ouderen is verspilde tijd.
Kinderen hebben in nederland in feite geen betekenis voor de ouders, als deze oud zijn. Kinderen zijn niet nodig voor de herdenking van onder meer de ouders als deze zijn overleden, zij zorgen niet voor hun ouders als deze oud zijn, en helpen de ouders niet met het werk, dat gedaan moet worden. Zodra de kinderen het huis uit zijn, is het afwachten, of de kinderen hun ouders nog zien en hoe vaak, omdat de kinderen geheel hun eigen weg gaan; oudere ouders zijn een lastige bijzaak voor de druk bezette kinderen.
Kortom, alom in nederland wordt geproken over het ouderen-probleem, dat de komende decennia alleen maar groter wordt.
Op Java is er geen ouderen-probleem; oude mensen zijn een gerespecteerde bevolkingsgroep; ouderen staan in aanzien.
Ik heb al meermalen geschreven over het grote respect, dat de kinderen hun moeder betonen; het wassen van de voeten van de moeder is bijna de hoogste vorm van respect voor de moeder. De moeder heeft het kind 9 maanden gedragen en jarenlang verzorgd en opgevoed; dit vergeten de kinderen op Java niet. Kinderen op Java hebben een uitzonderlijke relatie met hun moeder. De moeder wordt niet afgeserveerd, als de kinderen eenmaal volwassen zijn. Uiteraard komt de moeder (en de vader) later bij de kinderen wonen.
Menigeen op Java beschouwt de manier, waarop met oude mensen in nederland wordt omgesprongen, als schending van mensenrechten, daar komt het althans op neer.
Op jonge leeftijd leren de kinderen al hun moeder te respecteren; in deze video leren zij de voeten van de moeder te wassen als eerbetoon. Menige moeder moet een traan laten.
Ik heb al meermalen geschreven over het respect, dat ouderen toekomt, met name van de jongeren.
Op een correcte manier begroeten is van belang; spreken in het hoog-javaans tegen de oudere geeft ook respect aan.
Op dezelfde hoogte zitten als oude mensen is niet correct. Zit een oudere op de stoel, dan gaan de jongeren op de grond zitten.
In het filmpje hieronder passeren een aantal jongeren op fietsen een bejaarde dame. De jongeren zijn op hun omgebouwde fiets hooggezeten. Aldus fietsend, is het volstrekt niet correct om de bejaarde dame te passeren. Daarom stappen de jongeren even af, en als ze voorbij de bejaarde dame zijn, gaan ze weer verder op hun fiets.
Dit filmpje komt van Yogya TV. Yogyakarta is de bakermat van de javaanse beschaving, tesamen met Surakarta; in beide steden zetelt een sultan. De hoogste mate van verfijnde omgangsvormen zijn daar te vinden.
Overigens, een prachtige bejaarde dame.
In Nederland is er de Ouderenproblematiek. Ouderen moeten langer thuis blijven. Kinderen zouden meer moeten inspringen. Mantelzorg is het nieuwe woord. De ouderen gaan veel te veel geld kosten.
Ik heb enige tijd geleden bij mijn javaanse familie geopperd, dat, mocht ik ooit hulpbehoevend worden, ik dan kan verhuizen naar Jakarta of Surabaya, daar hebben ze ook een soort verzorgingstehuizen voor ouderen.
Wel, ik had de familie niet erger kunnen kwetsen, dan met dit idee. Volstrekt onbespreekbaar. Op Java wordt voor de ouderen gezorgd tot het overlijden. Dit gebod komt rechtstreeks uit de Koran (Sura 17). De ouders hebben je gebaard en grootgebracht, de kinderen hebben de plicht om voor de ouderen te zorgen (“berisp ze niet als ze lastig zijn”).
De ouderen wonen soms alleen in een eigen huisje, of zij wonen in het huis van een van de kinderen. Ze blijven zo lang mogelijk actief, dwz. de vrouwen koken, doen het huis, vegen het erf aan en meer. De mannen hebben altijd wel een of andere klus te doen. Mocht het niet lukken, dan springen anderen gewoon bij.
Ouderen krijgen van de jongeren erg veel respect. Het beroven van ouderen is een onbekend verschijnsel hier. Mocht het (in het ireele geval dat) toch eens gebeuren, dan kan de dader, mocht hij door de dorpelingen worden gepakt, voor zijn leven vrezen. In elk geval staat hem een enorm pak slaag te wachten.
Het idee, dat ouderen een last kunnen zijn, of aan de zijlijn van de samenleving staan, is onbekend hier. Ouderen genieten zeer veel respect, de jeugd draagt ze bij wijze van spreken op handen.
De mensen in het buurtje, waar ik woon, zijn allemaal familie van elkaar. Stam-moeder is de oude Oma, weduwe, die naast mijn huis woont, respectvol aangesproken met “Mbok”. Zij is ergens in de 90 jaar en heeft bijna 40 klein- en achterkleinkinderen. Zij is de koningin van de buurt, erg vriendelijk en nog geheel bij de tijd.
Oma woont samen met een van haar kleinzonen. Zij staat rond 4 uur in de ochtend op, en is de hele dag bezig met haar huishouden: eten maken, kleren wassen, stoepje aanvegen etc. Tussendoor neemt zij regelmatig rust.
Ook wipt zij regelmatig aan bij een van haar kinderen naast haar.
In de nacht is zij nooit alleen, altijd slaapt wel een van de kleinkinderen bij haar; je weet maar immers nooit.
De buurt laat haar leven zoals zij wil, maar is wel steeds alert voor het geval er wat is.
Oma wordt in het hoog-Javaans aangesproken, de beleefde taal voor ouderen. Als er weer eens een achterkleinkind is geboren, is zij er als de kippen bij.
Haar AOW is de opbrengst van een stuk sawah even verderop.
Omdat zij alleen javaans spreekt, en mijn javaans nog in het beginstadium verkeert, zwaaien wij altijd naar elkaar.
Zij heeft mij verteld, dat zij tijdens de politionele acties van nederland enige maanden met haar man in het bos heeft gewoond, op de vlucht.
Oude mensen staan in zeer hoog aanzien hier.
Dat oude mensen een probleem kunnen vormen, is hier volstrekt onbekend en men wil daar ook helemaal niet van weten. Dit vloeit rechtstreeks voort uit de Koran: zonder ouders was jij er niet, ze hebbben je opgevoed, dus wees tolerant, behulpzaam en vriendelijk, als ze oud zijn.
Oost Java Info 