Hinduistisch Bali
Voordat ik 6 jaar geleden in de desa kwam wonen, had ik al 5 jaar op Bali gewoond, in Nyuh Kuning bij Ubud.
Bali, het godeneiland; een vrome hinduistische bevolking, vaak druk met de voorbereidingen voor een of andere ceremonie. Alle ceremonien zijn kleurrijk, als buitenlander kun je aanschuiven en meedoen als je je aan de kledingvoorschriften houdt.
Het hinduisme op Bali is voor velen uitnodigend. Min of meer afgeleid van het hinduisme zijn de vele yoga-scholen, guru’s en wat dies meer zij. Voor zoekers naar spiritualiteit is Bali een waar paradijs.
De laatste jaren echter komen barsten in het mooie beeld van Bali: wangedrag van toeristen in tempels, file’s, vervuiling en meer.
Het om zijn tolerantie en schoonheid geroemde Bali krijgt het steeds moeilijker.
De Islam op Java, en dan speciaal in mijn regio waarover ik schrijf, is minstens zo tolerant als Bali, maar niet zo kleurrijk. In mijn regio wonen christenen, hindu’s en boeddhisten. Ik heb nog nooit een onvertogen woord gehoord van moslims over niet-moslims; “hidup bersama” (samen leven) is het motto hier.
Anders dan bij het hinduisme, kan niet ieder zomaar aanschuiven bij de diensten van de Islam, die ook minder kleurrijk zijn dan die op Bali. Moskeen zijn beperkt toegankelijk voor niet-moslims.
De positie van de vrouw is in de Islam een veel sterkere dan bij het hinduisme. Vrouwen nemen een centrale positie in de Islam. Zij zijn het, die het huishouden bestieren, de kinderen opvoeden en de financien beheren. Waar in nederland nog steeds moeilijk wordt gedaan over de hoofddoek, immers een teken van achtergesteldheid van de vrouw ten opzichte van de man, is van een eventuele achtergesteldheid van vrouwen in mijn regio geen sprake. De moeder komt binnen het gezin het meeste respect toe. Ik heb wel met de mannen van doen; aan hen de taak, om geld te verdienen, zodat de huisvrouw het huishouden kan doen. Aan het einde van de dag zijn de mannen moe, en zoeken zij elkaar vaak op in bv warungen om wat te kletsen. Na de nacht wacht hen weer een zware dag.
Regelmatig verschijnen in nederland berichten, dat de Islam in Indonesie aan het radicaliseren zou zijn. Ik merk hier helemaal niets van, terwijl ik toch elke dag met vele moslims in contact ben.
Wel zorgelijk zijn de vele kyai’s (imams) met geen of onvoldoende opleiding. Vice-president Kalla van Indonesie heeft al meermalen hierop gewezen; hij vindt, dat alle kyai’s een (nieuwe) opleiding moeten krijgen. Er zijn kyai’s die baarlijke nonsens uitkramen of opruiende taal; van hen komen radicaliserende uitspraken. De regering maakt zich hier ook druk om.
In mijn desa lopen geen “verkeerde” kyai’s.
Regelmatig hoor ik opmerkingen van mede desa-bewoners, dat de Islam in Indonesie toch veel beter is dan die in het Midden Oosten. De Islam in het Midden Oosten vindt men te hard, er moet teveel.
Het mooie van de Islam in Indonesie vinden deze desa-bewoners, dat de Islam veel vrijer is; er zijn veel minder verplichtingen.
Het beeld, dat men in nederland heeft van de Islam, nl. dat het een agressieve religie is, is een volstrekt verkeerd beeld. Wat betreft tolerantie en respect voor andere religies beroepen de moslims zich op de Koran.
Het Hinduisme op Bali is kleurijk en uitnodigend. De Islam in mijn regio is niet kleurrijk, maar ingetogen. Toch tref ik zowel op Bali als in mijn regio een tolerante godsdienst aan; beide staan voor het “hidup bersama”.
Islamitisch Java