“Halus”

Dochter begroet vader, de Sultan van Yogyakarta. Zeer halus, verfijnd.

Het woord “halus” betekent “zeer beschaafd, verfijnd”. Javanen stellen er erg prijs op zich halus te gedragen.
Maar niet alleen gedrag kan halus zijn, maar ook een gebeurtenis, zoals een dans in de Keraton (paleis) van een van de sultans op Java. De Keraton van Yogyakarta staat bekend om zijn zeer verfijnde dansen.
Echter, ook de Keraton van de Sultan (Susuhunan) van Surakarta kan er wat van. De dansen, die daar worden opgevoerd, behoren tot de allerfijnste, meest halus, van heel Indonesie.
Hieronder een link naar een filmpje op Y-tube, waar een dans wordt opgevoerd in de Keraton van de sultan van Surakarta. De Sultan zelf zit hoger dan de anderen, hij heeft een paars “jasje” aan.
Het vergt vele jaren, voordat men deze dans heeft geleerd en mag dansen aan in de Keraton. Deze dans is het toppunt van verfijning, dus in hoogste mate halus.
De dansen op Java zijn, in vergelijking met die op Bali, trager. De Balinese dansen, zo kan men uit de literatuur opmaken, zijn wat “volkser”, elke desa heeft wel dansers of een dansgroep. Zeer vaak kan men in een balinese desa dansers zien oefenen voor een of andere religieuze ceremonie. Dit is op Java niet in die mate het geval, hoewel bij vele gebeurtenissen ook traditionele dansen te zien vallen.
Net zoals op Bali hebbben de dansen hier ook een naam: Tari Bedhaya Ketawang, Tari Remo, Tari Gambyong om maar eens een paar te noemen. U kunt ze op Y-tube vinden; zoek dan onder “tarian jawa”.
De dansen zijn doorgaans gekoppeld aan gebeurtenissen, bv. een huwelijk. Maar hoogtepunten zijn en blijven de dansen aan in de Keratons van de Sultans.

De Tari (dans) Bedhaya Ketawang in de Kraton van de Sultan van Surakarta: link