Mijn desa, desa Paleran, bestaat uit plm 25.000 inwoners; dit is een schatting op basis van het aantal gezinshoofden. In Nederland zou het een behoorlijk stadje zijn; Haren (Groningen) en Leek hebben eveneens plm 20.000 inwoners. Vanwege het ontbreken van hoogbouw en het vele groen lijkt de desa niet groot, maar de desa is zeer uitgestrekt. De desa is 100% islamitisch.
Desa Paleran ligt in het onderdistrict (kecamatan) Umbulsari, dat weer in het district (kabupaten) Jember ligt. En kabupaten Jember ligt in de provincie Oost Java (Jawa Timur).
De desa heeft een gemeentehuis, de Balai Desa. De burgemeester wordt Kepala (hoofd) Desa genoemd, oftewel “Pa Tinggi”.
Mijn desa is onderverdeeld in 4 kampung (oftewel dusun), met elk aan het hoofd een Pa Kampung. De kampung is onderverdeeld in wijken; deze wijken hebben als hoofd een Pa RW, geassisteerd door een Pa RT. Deze organisatievorm van desa’s is algemeen in heel Indonesie. Alleen op Bali is de structuur wat anders. In een balinese desa is de Pecalang van groot belang. De Pecalang is een groep mannen, gekozen door de burgers. Zij regelen de vele tempel-ceremonies en bewaren de openbare orde. De Pecalang is te herkennen aan de wit-zwart geblokte sarongen, die zij dragen.
Pa RW en Pa RT doen in feite hetzelfde als de Pecalang op Bali, maar dan, indien nodig, met hulp van de burgers. Zij hebben geen speciale kleren, waaraan ze te herkennen zijn.
Als er vrijwilligerswerk gedaan moet worden (gotong royong), dan regelen Pa RT en Pa RW dat. Mocht ik niet-acceptabel gedrag vertonen (bv dronkenschap, geluidsoverlast), dan komt Pa RT met mij praten. Helpt dit niet, dan komt Pa Kampung met mij praten. Helpt ook dat niet, dan wordt de politie ingeschakeld. Waarschijnlijk word ik dan uit de desa weggeleid. Het respecteren van de Adat is van groot belang in een desa.
Zo nu en dan komt ik op Facebook berichten tegen, dat een bule (buitenlander) door de politie weggebracht is naar een veilige locatie. Reden is dan altijd, dat de bule in de desa niet leeft volgens de Adat, overlast veroorzaakt. En kennelijk zijn gesprekken met hem op niets uitgelopen, waardoor men, om erger te voorkomen, de politie heeft ingeschakeld. Dat “erger” kan zijn een oploop van boze desa-bewoners voor het huis van de bule.
Als de bule in een desa leeft volgens de Adat en ook nog eens vriendelijk en aanspreekbaar is, dan heeft hij een prima leven in de desa. Javanen houden niet van poblemen.
Oost Java Info 